مجله فوتبالی: تکواندو، هنر رزمی سنتی کره‌ای، در عرصه جهانی شهرتی بسزا یافته و از محبوبیت چشمگیری در میان عموم مردم بهره‌مند است. برای ادامه این مطلب با سایت مجله فوتبالی همراه باشید.
تاریخچه پیدایش تکواندو
تکواندو، هنر رزمی کره‌ای، بر تکنیک‌های ضربه‌زنی تمرکز دارد؛ از جمله لگدهای بلند، مشت‌ها و دفاع‌ها. ویژگی برجسته آن، تأکید بر ضربات پای سریع، بلند و نیرومند است که با حرکاتی پویا و انفجاری همراه می‌شود و آن را از بسیاری هنرهای رزمی دیگر جدا می‌سازد.
تکواندو چیست
تکواندو به حرکات ساده رزمی بسنده نمی‌کند؛ بلکه شامل پومسه‌ها (فرم‌ها) است که الگوهای از پیش تعیین‌شده‌ای از فنون هستند و برای تقویت هم‌آوایی جسم و ذهن آفریده شده‌اند.
علاوه بر این، کیوروگی (مبارزه) بخش رقابتی آن را تشکیل می‌دهد، جایی که ورزشکاران مهارت‌های خویش را در فضایی واقعی‌تر می‌سنجند.
همچنین، فنون دفاع شخصی، جزء جدایی‌ناپذیر آموزش تکواندو هستند که فرد را برای شرایط غیرمنتظره واقعی مهیا می‌سازد.
ورزش تکواندو چیست
این آمیزش فرم، مبارزه و دفاع شخصی، تکواندو را به رشته‌ای فراتر از ورزش و رزمی بدل کرده؛ راهی برای پرورش نظم، اعتمادبه‌نفس و بالندگی فردی.
امروز، تکواندو عمدتاً به عنوان ورزش المپیکی شناخته می‌شود، اما ریشه‌هایش عمیق‌تر از رویدادهای رقابتی است.
این هنر برای سال‌ها بخشی حیاتی از آموزش‌های رزمی تن‌به‌تن ارتش جمهوری کره (ROK) بوده؛ واقعیتی که اسناد تاریخی فراوان آن را تصدیق می‌کنند.
تاریخچه ورزش تکواندو
تکواندو، هنر رزمی سنتی کره‌ای، در سطح جهانی از شهرتی آکنده است و میان توده‌های مردم از اقبال و گرایش بالایی برخوردار می‌باشد.
این رشته فراتر از یک ورزش رزمی، به عنوان یک الگوی زندگی و نگرش اخلاقی نیز شناخته می‌شود. واژه «تکواندو» از سه جزء تشکیل شده:
«تائه» به مفهوم پا، «کوان» به معنای مشت یا دست، و «دو» به نشان راه یا شیوه. این تلفیق بیانگر آن است که تکواندو صرفاً مجموعه‌ای از فنون رزمی نیست، بلکه مسیری برای بالندگی فردی، نظم درونی و هم‌آهنگی جسم و روح است.
ورزش تکواندو تاریخچه
ریشه‌های این هنر به دوران باستانی کره بازمی‌گردد، جایی که جنگاوران با بهره‌گیری از تکنیک‌های دست و پا برای حفاظت از خویش و سرزمین‌شان آموزش می‌دیدند.
تکواندو طی سده‌ها دگرگون شده و امروزه به عنوان یکی از پرطرفدارترین رشته‌های رزمی در مقیاس جهانی جلوه‌گر است.
میلیون‌ها تن در سراسر گیتی آن را به کار می‌گیرند، نه فقط برای تناسب اندام و دفاع شخصی، بلکه برای تقویت تمرکز، ادب و خودآگاهی.
تاریخ پیدایش تکواندو
تاریخ پیدایش تکواندوبنابراین، تکواندو بیش از یک هنر رزمی است؛ این ورزش راهی برای پرورش ذهن و بدن، ایجاد اعتماد به نفس، و ترویج ارزش‌هایی چون احترام، پشتکار و تعادل در زندگی به شمار می‌رود.
هرچند کره سده‌ها دارای هنرهای رزمی بومی و کهن خود بوده، اما تکواندو به فرمی که امروز می‌شناسیم، در دهه ۱۹۵۰ میلادی پدیدار شد. این برهه، نقطه‌ای محوری در سیر این رشته بود، زیرا پس از جنگ کره، ضرورت همبستگی ملی و بازسازی هویت فرهنگی، استادان رزمی گوناگون – هر یک با مکتب و شیوه خاص خویش – را واداشت تا برای آفرینش سیستمی یکپارچه و همسو بکوشند.
پیدایش تکواندو
مدارس ابتدایی که به کوان‌ها معروف بودند، بنیادهای اصلی تکواندو را استوار ساختند. هر کوان سبکی منحصربه‌فرد و روش آموزشی ویژه داشت، اما به تدریج این مکاتب گرد هم آمدند و بستری برای زایش رشته‌ای ملی و متحد فراهم آوردند. این روند، تکواندو را نه تنها در کره، بلکه به سرعت در عرصه بین‌المللی گسترش داد.
از دهه ۱۹۵۰ تا کنون، تکواندو راهی درخشان پیموده؛ از هنری ملی به ورزشی جهانی بدل شده است. بنیان‌گذاری فدراسیون جهانی تکواندو (World Taekwondo) و پیوستن آن به المپیک، مقام آن را به عنوان یکی از معتبرترین و پرمخاطب‌ترین هنرهای رزمی جهان محکم کرد.
در این نوشتار، سیر تکواندو را از دهه ۱۹۵۰ تا دوران معاصر مرور می‌کنیم؛ از روزهای اولیه شکل‌گیری و کوان‌ها، تا مرحله مدرن و سازمان‌یافته‌ای که با عنوان ورلد تکواندو می‌شناسیم.
خالق تکواندو
در خلال جنگ ویتنام، لشکر ببرهای کره (ROK Tiger Division) نه تنها نزد نیروهای آمریکایی از احترام والایی برخوردار بود، بلکه در میان ویت‌کنگ‌ها نیز وحشت به پا می‌کرد. یکی از عوامل کلیدی این شهرت، آموزش‌های سخت و تخصصی تکواندو بود که این سربازان پشت سر گذاشته بودند.
تأکید بر توانمندی جسمانی، سرعت پاسخ و مهارت در نبرد نزدیک، جنگجویان کره‌ای را به مبارزانی ماهر و رعب‌آور تبدیل کرده بود؛ به طوری که نام‌شان در جبهه‌ها کافی بود تا دشمنان ویت‌کنگ تاکتیک‌های خویش را بازنگری کنند.
تکواندو با تمرکز بر لگدهای نیرومند، حرکات پای چابک و پویایی پیوسته، شناخته می‌شود. این رشته بر فنون لگدزنی، انعطاف، تعادل و چالاکی سرمایه‌گذاری کرده و همین خصوصیات، آن را از سبکهای دیگر متمایز می‌سازد.
بنیان گذار تکواندو کیست
با این وجود، تکواندو به لگدهای پا محدود نیست. بهره‌گیری از فنون دستی چون مشت‌ها، دفاع‌ها و ضربات مستقیم، بخشی ضروری از آن است و رویکردی جامع به مبارزه می‌بخشد.
آمیزش سرعت، نیرو و هماهنگی، تکواندو را به ورزشی هیجان‌انگیز و ابزاری برای تقویت توانمندی‌های جسمی و روانی بدل کرده است.
بنیان گذار تکواندو کدام کشور است
در گذشته، برخی بر ریشه‌های چند هزار ساله تکواندو اصرار داشتند، اما با گسترش منابع دیجیتال و دسترسی آسان به داده‌های تاریخی، این دیدگاه نفی شد. آنچه امروز تکواندو نامیده می‌شود، عمدتاً بین دهه‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰ میلادی آفریده شد.
در واقع، بیشتر بنیان‌گذاران پنج کوان اصلی در ژاپن، به ویژه در سبک شوتوکان کاراته، آموزش دیده بودند. برخی دیگر نیز طی سفرهای شخصی یا خدمت نظامی، با کونگ‌فوی چینی آشنا شدند یا آن را فراگرفتند. برای کاوش عمیق‌تر، می‌توانید به مجموعه پنج‌قسمتی سایت FightingArts.com درباره تاریخ تکواندو (قسمت‌های اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم A و پنجم B) رجوع کنید.
ورزش تکواندو
طبق اخبار تکواندو تأثیرات «باستانی» تکواندو تنها به برخی هنرهای رزمی محلی کره، مانند تک‌کیون (Taekkyeon) – یک ورزش رزمی بومی – و کوان بپ (Kwon Bup / Gwonbeop) – فنون مبارزه بدون سلاح که در کتاب Moyedobotongji (چهارجلدی با تأثیرات چینی درباره ۲۴ مهارت جنگی) ثبت شده – بازمی‌گردد.
ورزش تکواندو چیست
اصطلاح کوان (Kwan) به مکاتب و سبکهای اولیه‌ای اشاره دارد که پس از جنگ جهانی دوم در کره جنوبی پدید آمدند و بعدها به «تکواندو» معروف شدند.
هر کوان روش آموزشی و تمرینی منحصربه‌فردی داشت و این گوناگونی، در نهایت نقشی اساسی در بالندگی و استانداردسازی تکواندوی نوین ایفا کرد.
کوان تکواندو
سیر کوان‌ها را می‌توان در سه گام اصلی خلاصه کرد:
کوان‌های اولیه (Original Kwans)
نه کوان (Nine Kwans)
و گام سوم که با شاخه‌ها، سه سبک تازه را به مجموعه افزود.
این کوان‌ها، بنیاد تکواندوی امروزی را ریختند. با گذر زمان، سبکهای پراکنده به تدریج یکپارچه و استاندارد شدند تا هنری رزمی متحد پدید آید؛ همان چیزی که امروز در جهان به تکواندو شهره است.
پنج کوان اصلی تکواندو، به عنوان ریشه‌های اولیه این هنر، شناخته می‌شوند. هر یک از این مکاتب نه تنها سبکی و نگرشی خاص داشت، بلکه نقشی محوری در بالندگی و همگرایی تکواندوی مدرن ایفا کرد. در ادامه، به معرفی‌شان می‌پردازیم:
انواع کوان تکواندو
چونگ دو کوان (Chung Do Kwan) – بنیان‌گذاری‌شده توسط لی وون کوک (Lee Won Kuk) در ۱۹۴۴. این مکتب آمیزه‌ای از شوتوکان کاراته ژاپنی و هنرهای سنتی کره‌ای بود و به دلیل تمرکز بر اصول بنیادین مبارزه و استواری فنون، شهرت یافت.
مو دوک کوان
مو دوک کوان (Moo Duk Kwan) – تأسیس‌شده توسط هوانگ کی (Hwang Kee) در ۱۹۴۵. این کوان عناصر شوتوکان کاراته و هنرهای محلی کره را درهم تنید. نگرش آموزشی‌اش فراتر از مهارت‌های جسمانی، بر پرورش شخصیت و اصول اخلاقی تأکید داشت.
یون مو کوان
یون مو کوان (Yun Moo Kwan) – بنیان‌گذاری‌شده توسط یون بیونگ-این (Yoon Byung-in) در ۱۹۴۶. این مکتب به خاطر فنون ویژه لگدزنی و تأکید بر ایستادن‌های محکم و پایدار، برجسته بود.
چانگ مو کوان
چانگ مو کوان (Chang Moo Kwan) – تأسیس‌شده توسط رو بیونگ جیک (Ro Byung Jick) در ۱۹۴۶. تمرکز این کوان بر تلفیق هنرهای سنتی کره‌ای با شوتوکان کاراته بود و به ایجاد پایه‌های فنی متوازن یاری رساند.
جی دو کوان
جی دو کوان (Ji Do Kwan) – بنیان‌گذاری‌شده توسط چون سانگ سوپ (Chun Sang Sup) در ۱۹۴۶. این مکتب با آمیختن شوتوکان کاراته، هنرهای چینی و عناصر بومی کره، سبکی چندلایه و انعطاف‌پذیر ارائه داد.
کوان های تکواندو
این پنج کوان اصلی، هرچند تفاوت‌های فنی و فلسفی بسیاری داشتند، اما در کنار یکدیگر، نقشی بنیادین در سیر تکواندو ایفا کردند. آن‌ها بستری شدند که بعدها در راه استانداردسازی و اتحاد، به زایش هنری رزمی یکپارچه انجامید؛ هنری که امروز در گیتی به تکواندو معروف است.
عبارت «۹ کوان» به پنج کوان اصلی به علاوه چهار کوان بزرگ دیگر اشاره دارد که پس از جنگ کره پدید آمدند. این چهار مکتب نو، هر یک با الهام از کوان‌های اولیه و نوآوری‌های خاص، نقشی کلیدی در گسترش و دگرگونی تکواندو ایفا کردند. در ادامه، به معرفی‌شان می‌پردازیم:
هان مو کوان
هان مو کوان (Han Moo Kwan) – در اوت ۱۹۵۴ توسط لی کیو یون (Lee Kyo Yoon) بنیان‌گذاری شد. این مکتب به عنوان شاخه‌ای از یون مو کوان / جی دو کوان زاده شد و با تأکید بر سنت‌ها و تربیت رزمی، میراث کوان‌های نخستین را ادامه داد.
او دو کوان
او دو کوان (Oh Do Kwan) – در ۱۹۵۵ توسط چوی هونگ هی (Choi Hong Hi) تأسیس شد. چوی نه تنها بنیان‌گذار این کوان بود، بلکه رئیس افتخاری چونگ دو کوان نیز به شمار می‌رفت. او دو کوان به دلیل پیوند نزدیک با ارتش کره و آموزش سربازان پساجنگی، جایگاهی محوری در گسترش تکواندو یافت.
کانگ دوک وان
کانگ دوک وان (Kang Duk Won) – در ۱۹۵۶ توسط پارک چول هی (Park Chul Hee) و هونگ جونگ پیو (Hong Jong Pyo) بنیان‌گذاری شد. این مکتب به عنوان شاخه‌ای از کوان بپ بو / چانگ مو کوان پدید آمد و با حفظ سنت‌های رزمی و افزودن نوآوری‌ها، به غنای فنی تکواندو افزود.
جونگ دو کوان
جونگ دو کوان (Jung Do Kwan) – در ۱۹۵۶ توسط لی یونگ وو (Lee Yong Woo) تأسیس شد. این کوان شاخه‌ای از چونگ دو کوان بود و با تمرکز بر اخلاق رزمی، نظم و بالندگی فردی، نگرشی آموزشی خاص را پیگیری می‌کرد.
کوان تکواندو
این چهار کوان نو، در کنار پنج کوان اصلی، ساختار ۹ کوان را پدید آوردند؛ ساختاری که پایه‌های تکواندوی نوین را استوارتر کرد و راه را برای استانداردسازی و همگرایی نهایی سبک‌ها هموار ساخت.
پس از تثبیت ۹ کوان و نقش‌شان به عنوان بنیادهای اصلی تکواندو، گام سوم سیر این هنر با زایش شاخه‌ها و سبکهای تازه ادامه یافت. این انشعابات، که عمدتاً خارج از کره جنوبی بالیدند، نه تنها به جهانی‌سازی تکواندو یاری رساندند، بلکه مکاتب و سازمان‌های بین‌المللی نیرومندی آفریدند. سه نمونه برجسته از این شاخه‌های نو عبارتند از:
سبک جوون ری
سبک جوون ری (Jhoon Rhee Style Taekwondo) – در ۱۹۵۷ توسط جوون ری (Jhoon Rhee) به عنوان شاخه‌ای از چونگ دو کوان بنیان‌گذاری شد. مرکز این سبک در ایالات متحده بود و جوون ری، که بعدها «پدر تکواندو آمریکا» نام گرفت، نقشی سرنوشت‌ساز در معرفی و اشاعه تکواندو در غرب ایفا کرد. او با تأکید بر آموزش اخلاقی و نظم فردی، تکواندو را از هنری رزمی به الگویی زندگی برای شاگردانش بدل ساخت.
فدراسیون بین‌المللی تکواندو
فدراسیون بین‌المللی تکواندو (International Taekwondo Federation – ITF) – در ۱۹۶۶ توسط ژنرال چوی هونگ هی (Choi Hong Hi) در وین اتریش، پس از تبعید از کره جنوبی، تأسیس شد. ITF به سرعت به یکی از کلیدی‌ترین سازمان‌های جهانی تکواندو تبدیل گردید و با تدوین قواعد رقابتی ویژه، نگرشی متفاوت از دیگر مکاتب ارائه داد. نقش ITF در جهانی‌سازی و گسترش تکواندو به کشورهای گوناگون، انکارناپذیر است.
انجمن تکواندو آمریکا
انجمن تکواندو آمریکا (American Taekwondo Association – ATA) / سبک سونگ‌اهم (Songahm Taekwondo) – در ۱۹۶۹ توسط هَنگ اونگ لی (Haeng Ung Lee) در ایالات متحده بنیان‌گذاری شد. سبک سونگ‌اهم در چارچوب ATA، بر پومسه‌ها و نظام آموزشی منظم تمرکز داشت و یکی از بزرگ‌ترین و ساختارمندترین سازمان‌های تکواندو در آمریکا و جهان را زایید.
انواع سبک تکواندو
این سه سبک نو، در کنار ۹ کوان و پنج کوان اصلی، نقشی محوری در جهانی‌شدن تکواندو ایفا کردند. هر یک با روش‌های آموزشی، قواعد رقابتی و نگرش‌های خاص، تکواندو را نه تنها در کره جنوبی، بلکه در سراسر جهان شناساندند و آن را به یکی از پرطرفدارترین هنرهای رزمی و ورزش‌های المپیکی مبدل ساختند.
فدراسیون جهانی تکواندو World Taekwondo – WT
فدراسیون جهانی تکواندو (World Taekwondo – WT)، نهاد حاکم بر ورزش تکواندو در عرصه بین‌المللی است که مسئولیت رهبری، اشاعه و سازماندهی رویدادها و مسابقات تکواندو را در مقیاس جهانی بر عهده دارد. این سازمان، که پیشین آن World Taekwondo Federation بود، در ۱۹۷۳ تأسیس شد و از آن زمان، نقشی کلیدی در استانداردسازی قواعد، بالندگی و گسترش تکواندو در سراسر گیتی ایفا کرده است.
انواع سبک های تکواندو
یکی از وظایف بنیادین WT، وضع مقررات و ضوابط رسمی مسابقات تکواندو است؛ از جمله رویدادهای المپیکی، جایی که تکواندو از المپیک سیدنی ۲۰۰۰ به عنوان رشته‌ای رسمی راه یافت. استانداردهای WT شامل شیوه‌های امتیازدهی، دسته‌بندی وزنی، فرم‌های رقابتی و مسائل فنی می‌شود تا چارچوبی یکدست و حرفه‌ای برای ورزشکاران فراهم آورد.
مأموریت WT فراتر از میزبانی مسابقات است؛ این نهاد در ترویج و توسعه تکواندو در سطح جهان، آموزش ارزش‌های اخلاقی چون ادب، نظم فردی و جوانمردی، و ایجاد فضایی برای رقابت ورزشکاران در همه سطوح، فعال است. همچنین WT در پیشبرد برابری جنسیتی و فراگیری همه افراد در این ورزش، نقشی برجسته دارد و محیطی عادلانه و گنجاننده می‌سازد.
سبکهای تکواندو
WT به طور پیوسته رویدادهای بین‌المللی گوناگونی را برپا می‌کند که از جمله برجسته‌ترین‌شان می‌توان به قهرمانی جهان و گرندپری جهانی تکواندو اشاره کرد. این پیکارها، نخبگان تکواندو از سراسر جهان را گرد می‌آورند و فرصتی برای به نمایش گذاشتن مهارت‌ها، استراتژی‌ها و پیشرفت‌های فنی در بالاترین معیارهای جهانی فراهم می‌آورند.
با این تلاش‌ها، WT نه تنها مقام تکواندو را در صحنه جهانی استوار ساخته، بلکه به گسترش و شهرت این هنر رزمی در میان مردم و ورزشکاران همه قاره‌ها یاری رسانده و آن را به ورزشی مدرن، سازمان‌یافته و جهانی بدل کرده است.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
چقد مفید بود