مجله فوتبالی: بسکتبال یکی از محبوبترین ورزشهای تیمی در جهان است که به دلیل سرعت، هیجان و مهارتهای تکنیکی بازیکنانش طرفداران بسیاری دارد. این بازی که توسط دکتر جیمز نایاسمیت در سال ۱۸۹۱ در آمریکا ابداع شد، امروزه تحت نظارت فدراسیون بینالمللی بسکتبال (FIBA) و سازمانهای ملی همچون NBA برگزار میشود. برای ادامه این مطلب با سایت مجله فوتبالی همراه باشید.
تاریخچه پیدایش بسکتبال
او ورزش بسکتبال در سال ۱۸۹۱ میلادی در آمریکا ابداع شد، اما پیشینه آن به قرنها قبل در آمریکای جنوبی و ایران برمیگردد. در قبایل مایا و اولماک، بازیای مشابه با توپ و حلقه و با نام پوک تا پوک انجام میشد که توپهایی از برگ درختان داشت و در زمین وسیع بازی میشد. در ایران، سوارکاران در میدانهای بزرگ با توپهایی که دستگیره داشت، پاس میدادند و سعی میکردند توپ را در حلقهای چوبی بیندازند.
در سال ۱۸۹۱، دکتر جیمز نایسمیت، استاد دانشگاه اسپرینگ فیلد آمریکا، برای ایجاد ورزشی داخل سالن که در فصل سرد مناسب باشد، ورزش بسکتبال را ابداع کرد. او سبدهای میوه را در ارتفاع قرار داد و از دانشجویان خواست توپ را به داخل سبد پرتاب کنند و تیم مقابل مانع این کار شود. نخستین مسابقه در قالب دو تیم ۹ نفره برگزار شد و ویلیام چیلس اولین گل تاریخ بسکتبال را زد. بعدها نام این ورزش «بسکتبال» تثبیت شد.
قوانین بسکتبال در ابتدا ابداع
پس از ابداع بسکتبال، دکتر جیمز نایسمیت قوانینی برای جلوگیری از خشونت در این ورزش وضع کرد، از جمله:
بازیکنان اجازه نداشتند توپ را از یکدیگر بربایند، نمیتوانستند با توپ قدم بزنند یا بدوند، حرکتهای فیزیکی و خشونتآمیز ممنوع بود و بازیکنان بدون توپ میتوانستند در هر سمتی حرکت کنند.
صاحب توپ موظف بود توپ را به همتیمیها برساند یا به سمت سبد حریف پرتاب کند. در ابتدا سبدهای میوهای استفاده میشد که پس از قرار گرفتن توپ در آن، باید توپ را با نردبان خارج میکردند، که این مشکلساز بود.
در سال ۱۸۹۲، لئو آلن سبد سیمی مقاومتری ساخت که مورد استقبال قرار گرفت و ورزش در دانشگاهها محبوب شد. در سال ۱۸۹۶، اولین مسابقه رسمی بین دانشگاههای آیووا و شیکاگو برگزار شد که با نتیجه ۱۵-۱۲ به نفع دانشگاه شیکاگو پایان یافت. در سال ۱۹۸۲، قوانين کامل بازی در قالب کتاب منتشر شد.
قوانین و مقررات بسکتبال
از بسکتبال در لیگ NBA گرفته تا مسابقات المپیک و بازیهای محلی در سالنهای ورزشی، این ورزش محبوب است که در سطوح مختلف و با مهارتهای متفاوت قابل بازی است. همانند سایر ورزشها، بسکتبال نیز مجموعهای از قوانین خاص دارد که راهنماییهایی برای بازیکنان، جریمهها و نحوه بازی را مشخص میکند.
قوانین بسکتبال چیست
دکتر جیمز نایسمیت در سال 1891 بازی بسکتبال را در اسپرینگفیلد، ماساچوست، اختراع کرد. قوانین اصلی این ورزش، که بر پرتاب توپ به داخل سبد معلق استوار است، عبارتند از:
- هر تیم فقط پنج بازیکن در زمین دارد. در لیگهای NBA، WNBA و NCAA، در صورت نقض این قانون، مالکیت توپ از دست میرود، هرچند که در سطوح پایینتر ممکن است این خطا به صورت ناخواسته رخ دهد.
- تیمی برنده است که بیشتر امتیاز کسب کند. امتیازها از طریق گلهای میدانی به ارزش دو یا سه امتیاز حاصل میشود، بسته به محل پرتاب.
- زمان پرتاب در هر مالکیت محدود است؛ در NBA و WNBA، ۲۴ ثانیه و در NCAA، ۳۰ ثانیه. اگر زمان تمام شود، توپ به حریف میرسد.
- بازیکنان باید با پاس یا دریبل زدن توپ را حرکت دهند. اگر دریبل متوقف شود، باید پاس یا پرتاب کند.
- دریبل کردن در حین حرکت به سمت جلو مجاز است، اما اگر بازیکن توپ را در دست داشته و بدود، خطا محسوب میشود و توپ به حریف میرسد. همچنین، انجام “دبل دریبل” خطاست و منجر به از دست رفتن توپ میشود.
قوانین بسکتبال
🔹حمله پنج ثانیه فرصت دارد تا توپ را وارد کند
پس از اینکه مهاجم امتیازی به دست میآورد، تیم حریف مالکیت توپ را به دست میآورد. یکی از بازیکنان آن تیم باید توپ را از نقطه مشخص در حاشیه زمین وارد بازی کند. این بازیکن پنج ثانیه فرصت دارد تا توپ را به همتیمیاش پاس دهد؛ در غیر این صورت، مالکیت توپ به حریف میرسد. هنگام وارد کردن توپ، مدافع نباید با توپ تماس بگیرد، زیرا ممکن است خطای فنی باشد. در اخبار ورزشی منهای فوتبال، این نوع موارد جزو قوانین بازی محسوب میشود و باید رعایت شوند.
🔹حمله باید توپ را پیش ببرد
وقتی تیم تهاجمی توپ را از خط نیمه عبور میدهد، نباید دوباره از آن خط عبور کند، وگرنه داور مالکیت را به حریف میسپارد.
🔹 توپ و مالک باید داخل خطوط باقی بمانند
بازیکن باید در خطوط مشخص شده در زمین باقی بماند. اگر در حین داشتن توپ، از محوطه خارج شود یا خط را با پا لمس کند، داور مالکیت را به حریف میدهد. همچنین، اگر هنگام برخورد با خط، پرتاب موفقیتآمیز انجام شود، امتیاز آن پرتاب معتبر نیست.
🔹مدافعان نمیتوانند در هنگام پرتاب توپ تداخل کنند
پس از پرتاب توپ توسط مهاجم، مدافعان نمیتوانند با توپ در مسیر رو به پایین تداخل کنند. این عمل، که “تداخل دروازهبان” نامیده میشود، خطا است و منجر به کسب امتیاز برای تیم مهاجم میشود.
🔹مدافعان میتوانند به طور قانونی توپ را مهار یا دزدند
هدف مدافعان جلوگیری از گلزنی مهاجم، ربودن توپ و استفاده از تاکتیکهای دفاعی برای ممانعت از پرتاب و گلزنی است.
🔹مدافعان باید پس از سه ثانیه در منطقه رنگ، آن را ترک کنند
بازیکنان در منطقه “رنگ” یا “داخل کلید” حداکثر سه ثانیه میتوانند بایستند. پس از این مدت، باید منطقه را ترک کنند وگرنه تیمشان خطای سه ثانیه میگیرد.
🔹هر تیم مجاز به تعداد محدودی خطا است
در NBA، هر تیم در هر کوارتر پنج خطای شخصی مجاز دارد؛ پس از آن، تیم مقابل پرتابهای آزاد میگیرد. در NCAA، پس از هر خطای پنجم، تیم مقابل فرصت پرتابهای “یک و یک” را دارد. پس از ۱۰ خطای تیمی، تیم حریف دو پرتاب آزاد دریافت میکند.
قوانین تماس و خطاهای فیزیکی در بسکتبال
تماس غیرقانونی منجر به خطا میشود
تماس فیزیکی غیرقانونی با بازیکن حریف، خطای فردی است. در حین پرتاب، خطای بازیکن منجر به پرتاب آزاد بدون دفاع میشود، که هر موفقیت آن یک امتیاز دارد. مربیان نیز ممکن است برای اعمال غیرورزشی جریمه شوند.
تماس غیرقانونی منجر به خطای شخصی میشود
هل دادن، مسدود کردن یا ضربه زدن به حریف در حین شوت، خطای شخصی است. این خطاها در حالت شوت، پرتابهای آزاد به همراه دارند؛ مثلاً خطای در حین شوت دو امتیازی، دو پرتاب آزاد برای تیم مقابل دارد.
تماس بیش از حد منجر به خطای آشکار میشود
تماسهای خطرناک و عمدی، که ممکن است به حریف آسیب برساند، خطای آشکار محسوب میشود. این نوع خطاها جریمههای سنگینتری مانند اخراج و محرومیت دارد و ممکن است شامل پرتاب آزاد و مالکیت توپ باشد.
خطاهای تهاجمی و نمایشهای غیرقانونی
خطای تهاجمی زمانی رخ میدهد که بازیکن مهاجم با بازیکن دفاعی برخورد کند یا در حالت شارژ باشد. همچنین، حرکتهای غیرقانونی مانند مانعتراشی بدون تماس با توپ (اسکرین غیرقانونی) نیز جزو این دستهاند و منجر به خطا میشوند.
تفاوت قوانین لیگ بسکتبال NBA، NCAA و مسابقه بسکتبال مدرسه
موارد | قوانین بسکتبال NBA | قوانین بسکتبال NCAA | قوانین بسکتبال مدارس (NFHS) |
مدت زمان بازی | 48 دقیقه (4 کوارتر 12 دقیقه ای) | 40 دقیقه (2 نیمه 20 دقیقه ای) | 32 دقیقه (4 کوارتر 8 دقیقه ای، گاهی اوقات 6 دقیقه) |
زمان شوت (مدت زمانی که تیم فرصت دارد، شوت بزند) | 24 ثانیه | 30 ثانیه | 30 ثانیه |
وقت اضافه | 5 دقیقه | 5 دقیقه | 4 دقیقه |
خطاهای شخصی | 6 خطا برای هر بازیکن قبل از اخراج | 5 خطا برای هر بازیکن قبل از اخراج | 5 خطا برای هر بازیکن قبل از اخراج |
زمان استراحت بین کوارترها |
2 الی 3 دقیقه بین کوارترها، 15 دقیقه در نیمه وقت | 15 دقیقه در نیمه وقت، 2 الی 3 دقیقه بین نیمه ها | 1 دقیقه بین کوارترها، 10 الی 15 دقیقه در نیمه وقت |
خطاهای ورزش بسکتبال
در بسکتبال، منظور از خطا، نقض قوانین بازی است و هر نوع خطا جریمه خاص خود را دارد. قوانین مربوط به خطاها به شرح زیر است:
🏀خطای تیمی در هر کوارتر:
هر تیم در هر کوارتر حداکثر ۵ خطا مجاز دارد. در صورت عبور از این تعداد، تیم مقابل به عنوان مجازات، پرتابهای آزاد دریافت میکند. هر پرتاب آزاد در صورت وارد شدن، یک امتیاز دارد و بازیکن مجاز است دوباره پرتاب کند. اگر پرتاب اول وارد سبد نشود، توپ به مالکیت تیم دیگر داده میشود. پس از رسیدن تعداد خطاها به ۱۰، داور اعلام میکند که تیم مقابل دو پرتاب آزاد (پاپآپ) دریافت میکند، حتی اگر پرتاب اول وارد نشده باشد.
🏀 جمعآوری خطاهای بازی:
تمام خطاهای انجام شده در طول بازی جمع میشود و پس از رسیدن به حد مشخص، به عنوان یک پرتاب آزاد برای بازیکن خطاکار اعلام میشود، تا بدون دخالت حریف، از خط آزاد شوت بزند. تعداد پرتابهای آزاد بستگی به مکان خطا دارد.
🏀 تماس فیزیکی غیرمجاز:
در هنگام وارد کردن توپ در حالت تلاش برای وارد کردن توپ از کنار زمین، مدافع نباید با توپ تماس داشته باشد؛ در غیر این صورت، داور ممکن است خطای فنی اعلام کند.
🏀نقض تعداد بازیکنان:
طبق قانون اصلی، هر تیم باید همواره ۵ بازیکن در زمین داشته باشد. اگر تعداد بازیکنان از این حد کمتر یا بیشتر شود، مالکیت توپ به تیم مقابل منتقل میشود. این ممکن است به صورت ناخواسته هنگام تعویضهای نامناسب اتفاق بیفتد.
🏀 قوانین مربوط به حرکت توپ و پاها:
بازیکن باید هنگام پرتاب توپ، همزمان با حرکت هر دو پا، توپ را پرتاب کند یا دریبل بزند. اگر با هر دو پا توپ را لمس کند یا دریبل خود را متوقف کند، تنها یک پا مجاز است حرکت کند که به آن پای محوری میگویند. همچنین، بازیکن فقط میتواند یک نوبت دریبل بزند؛ دریبل دوباره پس از توقف، خطای دریبل دوبل محسوب میشود و توپ به حریف داده میشود.
🏀 کنترل توپ در زمین:
توپ باید در محدوده زمین باقی بماند؛ اگر تیم مهاجم توپ را خارج از زمین بدهد، کنترل توپ به تیم مقابل منتقل میشود.
🏀 روش دریبل زدن:
در حین دریبل، دست بازیکن باید روی توپ باشد. اگر کف دست به سمت بالا باشد و توپ بالای دست قرار گیرد و بازیکن همچنان دریبل کند، این عمل را حمل توپ مینامند و باید توپ را به حریف بدهد.
🏀نقض قانون عقبگرد:
وقتی تیم مهاجم پس از عبور از نیمه زمین، به سمت عقب برگردد، این نقض قانون است. در صورت انجام، مالکیت توپ به تیم دفاعی داده میشود. برعکس، اگر تیم دفاع توپ را به سمت عقب برگرداند، تیم مهاجم میتواند کنترل توپ را به دست آورد.
🏀قوانین تماس برای تیم دفاعی:
تیم دفاع تنها باید از تماس غیرمجاز و عمدی با بازیکن مهاجم اجتناب کند. تماسهای فیزیکی که منجر به مانعتراشی یا از دست رفتن توپ حریف میشود، خطا محسوب میشود.
🏀ضربه زدن به توپ:
بازیکنان نباید با مشت به توپ ضربه بزنند؛ این عمل خطای محسوب میشود.
🏀 لمس کردن توپ در حالت حرکت:
بازیکن نباید توپ را روی لبه سبد یا در حال حرکت در نزدیکی سبد لمس کند، مگر در برخی بازیها که لمس روی لبه مجاز است.
🏀 لمس کردن خطوط زمین:
اگر در حین بازی، بازیکن پای خود را روی خطوط اطراف زمین بگذارد، این خطا محسوب میشود و توپ به حریف داده میشود، حتی اگر گل به ثمر رسیده باشد.
🏀 زمان در محوطه کلید:
بازیکن مهاجم نمیتواند بیش از ۳ ثانیه در منطقه “رنگ” یا “داخل کلید” بایستد. این محدودیت به منظور جلوگیری از توقف طولانی در این منطقه است، اما میتواند از آن خارج و دوباره وارد شود، اما زمان توقف نباید بیشتر از ۳ ثانیه باشد.
🏀تماس فیزیکی غیرمجاز:
در صورت وقوع تماس فیزیکی غیرمجاز و شدید، داور خطای آشکار اعلام میکند، که ممکن است شامل جریمه نقدی، اخراج یا محرومیت باشد. این نوع خطاها شامل تماسهای غیرضروری و بیش از حد، مانند تماس خطرناک یا عمدی است، که ممکن است منجر به مالکیت توپ و پرتاب آزاد برای حریف شود.
🏀 خطاهای تهاجمی و نمایشهای غیرقانونی:
خطای تهاجمی زمانی است که بازیکن مهاجم بدون زدن توپ، حرکتهای نمایشی انجام دهد که مانع حرکت مدافع میشود یا برخورد عمدی با مدافع داشته باشد، مانند شارژ کردن یا شوآف غیرقانونی. این خطاها نیز جریمه دارند و شامل پرتاب آزاد و مالکیت توپ میشوند.
🏀 خطای فنی:
خطای فنی در صورت توهین یا اعمال غیرورزشی، توسط داور اعلام میشود و جریمههایی مانند پرتاب آزاد و مالکیت توپ دارد. اگر بازیکن یا مربی مرتکب دو خطای فنی شود، اخراج میشود و ممکن است از بازیهای آینده محروم گردد.
قوانین بازی بسکتبال مروبط به زمان ( Time) در مسابقه
قوانین مربوط به زمان در مسابقه بسکتبال به سه بخش اصلی تقسیم میشود: وقت بازی، وقت اضافه و وقت استراحت.
وقت بازی (Time to Play):
زمان رسمی بازی شامل چهار کوارتر هر کدام ۱۰ دقیقه است. در حین بازی، زمانی که توپ در جریان است و بازی فعال است، زمان به صورت مفید محاسبه میشود. اگر توپ خارج از جریان بازی باشد، زمان متوقف میشود تا از اتلاف وقت جلوگیری شود.
نیمه اول شامل کوارتر اول و دوم است و نیمه دوم شامل کوارتر سوم و چهارم است. بین نیمه اول و دوم، ۱۵ دقیقه استراحت در نظر گرفته شده است. همچنین، بین هر کوارتر و وقتهای اضافی، ۲ دقیقه استراحت وجود دارد.
وقت اضافه (Overtime):
در بسکتبال، نتیجه بازی نباید مساوی باقی بماند. اگر پس از پایان چهار کوارتر، امتیاز تیمها برابر باشد، بازی وارد وقت اضافه ۵ دقیقهای میشود. اگر نتیجه در این زمان هم مساوی باقی بماند، بازی به صورت متوالی وارد وقتهای اضافه بعدی میشود تا یکی از تیمها برنده اعلام گردد.
در هر زمان اضافه، بین دو نیمه ۲ دقیقه استراحت در نظر گرفته شده است.
وقت استراحت (Time Out)
در طول بازی، هر تیم در نیمه اول دو وقت استراحت یک دقیقهای دارد، و در نیمه دوم سه وقت استراحت یک دقیقهای. در زمانهای اضافه هم هر تیم مجاز است یک وقت استراحت یک دقیقهای استفاده کند. مربیان از این فرصتها برای آموزش، تذکر نکات تاکتیکی و کاهش فشار حریف بهره میبرند.
شروع بازی:
بازی با اجرای جامپ بال در مرکز زمین آغاز میشود و پس از هر نیمه، زمینها عوض میشوند.
امتیاز گلها:
– توپ وارد سبد از پشت خط سه امتیازی، ۳ امتیاز دارد.
– توپ وارد سبد از داخل محوطه سه امتیازی، ۲ امتیاز دارد.
– توپ قرار گرفته در سبد، در صورت وارد شدن از پشت خط پرواز آزاد، ۱ امتیاز دارد.
نکات مهم:
– اگر تیمی به صورت تصادفی توپ را وارد سبد خودش کند، امتیاز آن به تیم حریف تعلق میگیرد و کاپیتان آن تیم ثبت میشود.
– اگر بازیکن عمداً توپ را به سبد خودش وارد کند، گل معتبر نیست و بازی او اوت محسوب میشود.
– توپ وارد حلقه از قسمت زیر حلقه هم اوت محسوب میشود.
قوانین بازی بسکتبال
او بسکتبال یک ورزش گروهی پرهیجان است که بین دو تیم پنجنفره انجام میشود. هدف هر تیم این است که توپ را وارد حلقهی حریف کند و امتیاز بگیرد. هر شوت از داخل محوطه ۲ امتیاز، شوت از پشت خط سهامتیازی ۳ امتیاز، و پرتاب آزاد ۱ امتیاز دارد.
بازیکنان برای حرکت با توپ باید دریبل بزنند، یعنی توپ را به زمین بکوبند. حرکت بدون دریبل یا گرفتن توپ و دوباره دریبل کردن خطا محسوب میشود. همچنین بازیکن نمیتواند بیش از ۳ ثانیه در منطقهی زیر حلقهی حریف بماند.
هر تیم باید در ۲۴ ثانیه حملهی خود را به پایان برساند. همچنین ظرف ۸ ثانیه باید توپ را از نیمهی زمین خود عبور دهد. خطاهای بدنی مثل هل دادن، گرفتن یا ضربه زدن باعث توقف بازی و گاهی پرتاب آزاد برای حریف میشود. اگر بازیکنی ۵ خطای شخصی انجام دهد، از بازی اخراج میشود.
زمین بسکتبال
طبق قوانین بسکتبال، زمین بازی یک مستطیل با ابعاد تقریبی ۲۸ متر طول و ۱۵ متر عرض است، هرچند ابعاد در مسابقات ممکن است متفاوت باشد. در وسط زمین، خط نیمه قرار دارد و یک دایره کوچک در مرکز آن است که محل شروع بازی با پرتاب توپ به هوا توسط داور است؛ هر کسی که توپ را در اینجا کنترل کند، مالکیت توپ برای تیم خود را آغاز میکند.
در هر انتهای زمین، یک سبد به ارتفاع ۳ متر نصب شده است. همچنین، در هر سمت زمین، قوسی نیمدایرهای قرار دارد که در وسط آن کلید یا ناحیه کلیدی است و امتیازهای پرتابها در آن مشخص میشود.
حلقه بسکتبال
طبق قوانین بسکتبال، تخته سبد گلزنی روی آن دارای ابعاد ۱۸۰ سانتیمتر طول و ۱۲۰ سانتیمتر عرض است. در وسط تخته، یک مستطیل به ابعاد ۵۹ سانتیمتر طول و ۴۵ سانتیمتر عرض کشیده شده است که نشاندهنده ناحیه هدفگیری است. حلقه در فاصله ۱۵ سانتیمتر از تخته نصب شده است.
قطر دهانه حلقه بسکتبال در حالت استاندارد ۴۵ سانتیمتر است، بهطوری که میتوان دو توپ سایز ۷ را با کمی فشار از داخل آن عبور داد. ارتفاع تور از لبه حلقه بین ۴۰ تا ۴۵ سانتیمتر تعیین شده است.
تخلفات در بازی بسکتبال
در بازی بسکتبال، شش نوع تخلف رایج وجود دارد که عبارتند از: تخلف ۳ ثانیه، ۸ ثانیه، ۲۴ ثانیه، رانینگ، دبل، و پای پیوت. هر کدام از این تخلفات با از دست دادن مالکیت توپ و واگذاری آن به تیم مقابل جریمه میشوند. در ادامه شرح هر یک آمده است:
۱. تخلف ۳ ثانیه:
وقتی تیمی توپ را در اختیار دارد، هیچ یک از بازیکنان آن تیم نباید بیش از ۳ ثانیه در منطقه محوطه زیر حلقه حریف توقف کنند، حتی شامل خطوط محوطه نیز میشود. در صورت نقض این قانون، داور بازی را متوقف و توپ را به تیم مقابل واگذار میکند.
۲. تخلف ۸ ثانیه:
بازیکن صاحب توپ در زمین خودش تنها ۸ ثانیه فرصت دارد تا توپ را به زمین حریف منتقل کند. اگر این زمان سپری شود، تخلف محسوب و توپ در اختیار تیم مقابل قرار میگیرد.
۳. تخلف ۲۴ ثانیه:
تیم صاحب توپ باید در عرض ۲۴ ثانیه یا توپ را وارد سبد حریف کند یا توپ را به سمت آن روانه کند.
– زمان ۲۴ ثانیه زمانی متوقف میشود که توپ با حلقه تماس پیدا کند یا توپ توسط تیم حریف اوت شده باشد.
– اگر توپ در حین شوت کردن وارد سبد شود و توپ با حلقه تماس داشته باشد، زمان ۲۴ ثانیه صفر میشود و گل معتبر است.
– اگر توپ پس از شوت یا تماس دست بازیکن وارد سبد نشود یا توپ توسط تیم حریف اوت شود، زمان ۲۴ ثانیه ادامه پیدا میکند.
– زمان ۲۴ ثانیه تنها زمانی صفر میشود که خطایی صورت گیرد یا توپ توسط پا خارج شده باشد.
۴. تخلف رانینگ:
وقتی بازیکن توپ را در دست دارد و قدمهای اضافی بردارد، این تخلف رانینگ محسوب میشود. در نتیجه، بازی متوقف و توپ به تیم مقابل داده میشود.
۵. تخلف دبل:
در حالت دریبل کردن، بازیکن نباید پس از توقف دریبل، مجدد شروع به دریبل کند. اگر این عمل انجام شود، تخلف دبل محسوب میشود و توپ در اختیار حریف قرار میگیرد.
– در حین دریبل کردن، تعداد قدمهایی که بازیکن برمیدارد، محدود نیست، مگر اینکه توپ با دست تماس نداشته باشد.
– پس از پایان یک دریبل، بازیکن اجازه ندارد دوباره شروع به دریبل کند؛ در صورت تکرار، توپ به حریف میرسد.
۶. تخلف پای پیوت:
– اگر بازیکن توپ در دست داشته باشد و یک پای خود را ثابت کند و پای دیگر را به سمت سویی حرکت دهد، پای ثابت، پای پیوت نامیده میشود.
– اگر بازیکن همزمان با داشتن توپ، هر دو پا را وارد زمین کند و سپس یکی از آنها را بلند کند و حرکت دهد، هر دو پا پای پیوت محسوب میشوند.
– اگر یکی از پاها را ثابت نگه دارد و دیگری را حرکت دهد، این عمل تخلف پای پیوت است.
این تخلفات در قوانین بازی، منجر به از دست دادن مالکیت توپ و انتقال آن به تیم مقابل میشوند.
خطاهای بازی بسکتبال
در بازی بسکتبال، ۹ نوع خطا تعیین شده است که در صورت وقوع هر یک، به عنوان خطا محسوب شده و جریمههای مربوطه اعمال میشود. در زیر هر کدام از این خطاها توضیح داده شده است:
۱. خطای فردی:
این نوع خطاها توسط یک بازیکن انجام میشود و شامل مواردی مانند سد کردن بازیکن حریف، اقدام به شارژ (تصادفی برخورد با حریف)، دفاع از پشت بدن بازیکن، اقدام فیزیکی با دست، هل دادن بازیکن حریف، و استفاده نا متعارف از دستان در حین بازی است. داور در صورت مشاهده، این خطا را اعلام میکند.
۲. خطای غیر ورزشی:
وقتی بازیکن عمداً و به صورت عمدی بر روی بازیکن تیم مقابل، چه صاحب توپ باشد یا نباشد، خطا انجام میدهد، این خطا غیر ورزشی محسوب میشود. جریمه این خطا شامل دو پرتاب آزاد برای تیم مقابل و مالکیت توپ از وسط زمین است.
۳. خطای طرفین:
وقتی دو بازیکن رقیب همزمان و در یک زمان، بر روی یکدیگر خطا میکنند، این خطا طرفین نام دارد.
۴. خطای اخراج (دیسکالیفه):
هر عملی که خارج از روحیه ورزشی و عرف مسابقه باشد، منجر به اخراج بازیکن از بازی میشود. جریمه آن شامل دو پرتاب آزاد برای تیم مقابل و مالکیت توپ از وسط زمین است.
۵. خطای تیمی:
اگر در طول هر ۱۰ دقیقه بازی، تعداد خطاهای یک تیم به ۴ برسد، آن تیم خطای تیمی کرده است. در این صورت، تیم مقابل ۲ پرتاب آزاد دریافت میکند و بازیکن خطا دیده باید پرتاب آزاد را انجام دهد.
۶. خطای فنی:
این خطا زمانی رخ میدهد که بدون تماس فیزیکی، خطایی صورت گیرد، مانند اعتراض به داور یا رفتار نامناسب مربی یا اعضای تیم. جریمه آن یک پرتاب آزاد برای تیم مقابل و مالکیت توپ از وسط زمین است. در صورت ارتکاب خطای فنی توسط مربی، همراهان یا بازیکنان ذخیره، جریمه شامل ۲ پرتاب آزاد و مالکیت توپ میشود.
۷. تماس با توپ بر روی حلقه:
اگر در حین شوت کردن، توپ در حال فرود بر روی حلقه است، بازیکنان مجاز به لمس توپ نیستند. همچنین اگر توپ پس از برخورد با حلقه در بالای سطح حلقه تماس مکرر با سطح حلقه داشته باشد، لمس توپ توسط بازیکن خطا محسوب میشود. در این موارد، حتی اگر توپ وارد سبد نشود، گل معتبر نیست و امتیاز به تیم مقابل ثبت میشود.
۸. قانون پنج خطا:
اگر بازیکنی در طول بازی ۵ خطا مرتکب شود، از زمین بیرون میرود و تیمش باید برای ۳۰ ثانیه با یک بازیکن کمتر ادامه دهد. پس از آن، یک بازیکن دیگر وارد میدان میشود.
۹. خطای نیمه:
وقتی بازیکن در حین داشتن توپ در زمین حریف است، اجازه ندارد توپ را به سمت زمین خود پاس دهد. در صورت انجام این عمل، خطا محسوب شده و مالکیت توپ به تیم مقابل واگذار میشود.
محدودیت تعویض:
در بازی بسکتبال، محدودیت در تعویض بازیکن وجود ندارد، اما مواردی مانند قرار گرفتن توپ در سبد، جریان بازی، یا در حین پرتابهای آزاد (پنالتی) در هنگام انجام خطاهای خاص، تیمها مجاز به تعویض نیستند. البته در مواقعی که خطای در حین پرتاب آزاد رخ داده باشد، تعویض ممکن است محدود شود.
قوانین وظایف تیم داوری بسکتبال
در ورزش بسکتبال، تیم داوری شامل ۵ نفر است که وظایف مختلفی بر عهده دارند:
– سر داور: مسئول بررسی تجهیزات داوری، کنترل بازیکنان و جلوگیری از استفاده از اشیاء مضر، شروع بازی با جامپ بال، و تصمیمگیری در موارد پیشبینینشده.
– داور: تشخیص وارد شدن توپ به سبد، توقف بازی در مواقع لازم، سوت زدن، اعلام تعویض، اعلام توپ مرده، شروع مجدد بازی، و شمارش ثانیهها بر اساس قوانین.
– منشی و کمک منشی: ثبت اسامی بازیکنان، امتیازات، خطاها، اعلام قانون ۵ خطا، زمانهای استراحت، و مدیریت تعویض بازیکنان.
– وقت نگهدار: محاسبه و اعلام زمان بازی، تنظیم ساعت در زمانهای استراحت، و اعلام پایان نیمهها و زمانهای استراحت با صدای بوق.
در مجموع، وظایف این تیم جهت برگزاری منظم و منصفانه مسابقه است.
قوانین مربوط به لباس بازیکنان بسکتبال
در بازی بسکتبال، بازیکنان باید از پیراهن و شورت همرنگ و هماهنگ استفاده کنند، به طوری که قسمت جلو و پشت لباس یکسان باشد. پیراهنهای بازیکنان شمارهگذاری شده و شمارههای قسمت جلو به طول ۱۰ سانتیمتر و پشت به عرض ۲۰ سانتیمتر طراحی و نصب میشود تا برای داوران و منشی قابل رویت باشند، و رنگ شمارهها باید از رنگ پیراهن متمایز باشد. استفاده از پیراهن آستین دار و تیشرت زیر پیراهن مجاز نیست، مگر با مجوز کتبی پزشک که در این صورت، رنگ زیر پیراهن باید همرنگ با پیراهن اصلی باشد.
همچنین، لباسهای زیر شورت ورزشی مانند استرج کوتاه در صورت همرنگ بودن با لباس اصلی، مجاز است. هر تیم باید دو ست لباس با رنگهای تیره و روشن در اختیار داشته باشد؛ معمولاً تیم میزبان لباس روشن و تیم مهمان لباس تیره میپوشند.
کادر فنی باید ۲۰ دقیقه قبل از شروع بازی، اسامی بازیکنان، کاپیتان، پنج بازیکن اولیه، مربی و کمک مربی را به منشی تحویل دهند.
قوانین امتیازدهی در بازی بسکتبال
در بازی بسکتبال، سه نوع امتیاز برای پرتابهای بازیکنان وجود دارد:
– هر توپی که از خارج قوس نیمدایرهای به ثمر برسد، ۳ امتیاز دارد.
– توپی که داخل قوس به سبد برسد، ۲ امتیاز میگیرد.
– پرتابهای آزاد موفق، ۱ امتیاز در پی دارند و تعداد آنها بستگی به خطاهای انجامشده دارد.
هدف هر تیم کسب امتیاز بیشتر نسبت به حریف است تا برنده مسابقه شود.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
خیلی جالبه که توی بازیهای حرفهای، داورها خیلی سریع تصمیم میگیرن.